Persmededeling Doel 2020, 5 mei 2015

Propagandaslag voor Saeftinghedok neemt vragen niet weg

Met de werken aan de Deurganckdoksluis en de mogelijke komst van een industrieel project aan het Delwaidedok is het Antwerps havenbestuur een niet eerder geziene propagandaslag voor het Saeftinghedok gestart. Voor de zoveelste keer in 20 jaar tijd werd vandaag de verdwijning van Doel aangekondigd. Bij zoveel verbaal geweld blijft nog weinig ruimte voor ratio en kritische reflectie. Nochtans – in tegenstelling met wat men systematisch suggereert - heeft het ene niets te maken met het andere. En de euforie neemt de bestaande vragen niet weg.

Met de Deurganckdoksluis krijgen de dokken (achter de sluizen) op Linkeroever een tweede ontsluiting maar het zorgt niet voor een noodzaak tot uitbreiding. Ook de (mogelijke) invulling van het Delwaidedok (dat leeg komt door de verhuis van MSC naar het nog grotendeels ongebruikte Deurganckdok) impliceert geen noodzaak tot uitbreiding. Het Antwerps Havenbedrijf ijvert al sedert 1995 voor een verdere uitbreiding van containercapaciteit op de Linkeroever. Maar tot nog toe was daar géén enkele noodzaak toe. Al die jaren bleef er voor de behandeling van containers overcapaciteit bestaan in de Antwerpse Haven. Dat is ook vandaag nog altijd zo. In de huidige argumentatie voor het Saeftinghedok dat dwars over het dorp Doel moet komen wordt geargumenteerd dat MSC zijn activiteiten op één grote terminal moet concentreren "vanwege operationele efficiëntie". Maar dat klopt niet. In bijna alle grote Europese havens zitten rederijen verspreid over verschillende terminals. Zelfs in Antwerpen opereert PSA sinds de jaren '90 verspreid op de Noordzeeterminal, Europaterminal en het Deurganckdok. De hefboomkracht van MSC is groot omdat zij de helft van alle containers in Antwerpen behandelen. Maar moet Antwerpen een nieuw containerdok aanleggen omdat één speler dat wil? En dat terwijl de huidige infrastructuur ruimschoots volstaat om hun activiteiten verder te ontwikkelen?

De Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse voor het Saeftinghedok die zopas werd vrijgegeven door het Antwerps Havenbedrijf heeft uit drie onderzochte scenario's de aanleg van de eerste fase van het Saeftinghedok als meest positief weerhouden. Niet onbelangrijk om weten is dat àlle scenario's uitgingen van de aanleg van het dok onder één of andere vorm. Het scenario zonder Saeftinghedok was al bij voorbaat uitgesloten... Dat daarbij de aanleg van de eerste fase van het Saeftinghezone "als zeer maatschappelijk rendabel project" uit de bus komt kan moeilijk verbazen. Maar wat is de waarde van zo een MKBA?

In hoeverre de Haven van Antwerpen met de huidige infrastructuur in staat is om te anticiperen op de te verwachte containergroei is nergens onderzocht. De vraag is ook of men het kàn (of wil) onderzoeken? Om de nood aan bijkomende capaciteit voor containerbehandeling te onderstrepen heeft de haven jarenlang de overslagcapaciteit in de haven onderschat. Men kan ook moeilijk beweren dat in de Antwerpse Haven rationeel wordt omgesprongen met de beschikbare ruimte. In die zin is een vergelijking tussen Antwerpen en Rotterdam veelzeggend: De Antwerpse Haven behandelt 200 miljoen ton op een oppervlakte van 13.057ha. De haven van Rotterdam 450 miljoen ton op een oppervlakte van... 12.426ha.

Als men een complete streek op de schop wil nemen (het gaat om véél meer dan het dorp Doel alleen) - 3000 voetbalvelden groot - die bovendien van uitzonderlijke historische waarde is (zie daarvoor laatste nummer van de overheidsuitgave Monumenten en Landschappen) en honderden mensen wil verjagen dan moet men over stevige economische argumenten beschikken. Die argumenten zijn er niet. De komst van een bijkomend containerdok dreigt bovendien het Waasland helemaal te verstikken.

De noden van rederij MSC (want het gaat alleen dààrom) zijn perfect op te vangen binnen de bestaande capaciteit. Het is trouwens ook niet te begrijpen waarom Vlaanderen zou betalen voor een nieuw megadok als er in Zeebrugge twee containerterminals komen leeg te liggen.

NIEUWSOVERZICHT