Bert Anciaux blogt over zijn bezoek aan KunstDoel Inside

Durven dromen

Met de gewelddadige aanslag op Koninginnedag in Apeldoorn, werd vooral een aanslag gepleegd op het sprookje van Oranje. De vele slachtoffers zijn een ramp, maar blijkbaar is de regelrechte kille agressie tegen hun Koningshuis, voor vele Nederlanders nog meer aangrijpend. Nergens ter wereld is er zulk een nauwe band met het Koningshuis dan in Nederland. De Koningin en de hele Koninklijke familie is een deel van het volk. De aanslag lijkt slechts tot doel te hebben die band te verbreken. Alles moet harder worden. De menselijkheid wordt klaarblijkelijk volledig uit het dagelijkse leven gebannen.

Ik was vandaag ondermeer in Doel. Ooit een mooi boeiend dorp aan de oevers van de Schelde. Vandaag voor grote delen verwoest als toekomstig onderdeel van de Antwerpse haven. Er zijn moeilijke beslissingen genomen. Ja, Doel zal verdwijnen als woongebied. Het overgrote deel van de oorspronkelijke bewoners heeft het dorp moeten verlaten. Er resten nog nauwelijks 20 oorspronkelijke inwoners. De bouw van het Saeftinghedok maakte het ontruimen van Doel nodig. En iedereen beseft dat dit niet tegen te houden is.

Wat doe je ondertussen met Doel? Samen met veel kunstenaars en huidige bewoners, lijkt het nuttig na te denken over een nieuwe tijdelijke bestemming. Doel als dorp in de Haven. Doel als kunstenaarsdorp, tussen economie en natuur. Het zijn mooie pistes waar niemand slechter van wordt. Zonder enige valse hoop te geven, zonder de illusie te wekken dat Doel ooit terug het dorp van weleer kan worden, is het wel zinvol te zien of er geen menselijke oplossing kan gevonden worden. Het was en is mooi dat kunstenaars ons verplichten na te denken over een nieuwe toekomst.

Durven dromen, het is echt een noodzaak in onze samenleving. Terug wat menselijkheid in politiek en samenleving, terug een stuk correctie op de nieuwe zakelijkheid. Ook op de arrogantie van de economische vrijhandel. Mensen moeten het recht hebben de klok even stil te zetten. Zich niet te laten onderwerpen aan het harde cynisme. Sprookjes zijn soms nodig en nuttig. Dromen zijn nodig en nuttig. Als energie voor nieuwe inzichten. Niet om de tijd terug te draaien. Niet om mensen een rad voor de ogen te draaien, niet om mensen voor te liegen of valse hoop te geven. Wel om te durven opkomen tegen de vanzelfsprekendheid en het gemak van het economisch denken.

Ik ben in Doel sterke mensen tegengekomen, die eigenlijk al lang weten wat wij misschien pas morgen door hebben. Sommige journalisten waren vandaag niet uit op een juiste en rustige analyse. Men rook bloed, een tegenstelling, een barst in de regering. Het conflict was van meer belang dan de absolute vaststelling dat Kunstdoel en al die mensen die daar verenigd waren, net géén conflict willen, net niemand iets in de weg leggen. Het is een positief project, zonder addertjes onder het gras. Een opbouwend project zonder ook maar enige negatieve impact voor wie dan ook. Het houdt de verdere expansie van de haven niet tegen. Het ontneemt niemands vrijheid. Net die kracht van de positieve onschuld lijkt misschien bedreigend? Het Huis van Oranje is het Koningshuis van Europa dat het meest verbonden is met de mensen, zelfs deel van het volk. Zonder veel poespas, zonder veel kapsones. Net dat Huis moet aan flarden gereden worden. Omdat ook hier de positieve onschuld misschien het meest bedreigend is. Afstandelijke Huizen hebben geen last van agressie.

Kunst en Cultuur hebben me vandaag voor de duizendste keer getoond dat ze de ziel zijn van een samenleving. Doel is voor mij een klein stukje Oranje in Vlaanderen. Een aanslag heeft de verbondenheid versterkt en zal het alleen maar meer versterken. Wat meer menselijkheid is wat onze economie vandaag het meest nodig heeft. Dan kan je mensen terug mobiliseren. Voor elkaar.

Gepost door Bert Anciaux om 22u31